Jednostka pracy: dżul

Jednostką pracy jest dżul (J). Jeden dżul jest równy pracy wykonanej przez siłę o wartości 1 N przy przesunięciu punktu przyłożenia siły o 1 m w kierunku równoległym do kierunku działania siły. Ponieważ praca jest miarą przekazywanej energii pomiędzy systemami dżul jest także jednostką energii.

Praca, moc, energia

Nazwa dżul pochodzi od nazwiska angielskiego fizyka Jamesa Prescotta Joule’a. Dżul oficjalnie wszedł do użycia w 1889 podczas Drugiego Międzynarodowego Kongresu Elektrycznego.

Definicja dżula

Dżul jest jednostką pochodną układu SI. Możemy go zdefiniować za pomocą jednostek podstawowych układu SI a także wyrazić za pomocą innych jednostek pochodnych układu SI:

\large 1 J = \frac{kg \cdot m^2}{s^2} = N \cdot m = W \cdot s = C \cdot V\\


Gdzie: J – dżul, kg – kilogram, m – metr, s – sekunda, N – niuton, W – wat, C – kulomb, V – napięcie.

Jeden dżul (1 J):

  • Jest równy pracy wykonanej przez siłę o wartości 1 N przy przesunięciu punktu przyłożenia siły o 1 m w kierunku równoległym do kierunku działania siły
  • Jest równy pracy potrzebnej do wytworzenia mocy jednego wata na sekundę (watosekundy – małej części kilowatogodziny)
  • Jest równy pracy potrzebnej do przesunięcia ładunku 1 C przez napięcie 1 V

Dżul w praktyce

Jak wyobrazić sobie jednego dżula? Jako dość niewielką ilość pracy, energii czy ciepła związanego z przykładami poniżej.

  • 1 dżul to energia potrzebna do uniesienia małego przedmiotu o masie 100 gram (np. kostki mydła, cytryny czy średniego pomidora) na wysokość 1 metra
  • 1 dżul to energia potrzebna do rozpędzenia małego zabawkowego samochodu o masie 100 gram przyspieszeniem 1 m/s2 na odcinku 1 metra
  • 1 dżul to energia potrzebna do podgrzania 1 grama wody o 0,24 stopnia Celsjusza
  • 1 dżul to energia ciepła powstałego w wyniku przepływu prądu o natężeniu 1 ampera przez opornik 1 ohm w czasie 1 sekundy.

Inne jednostki pracy

Jeden dżul to stosunkowo niewielka ilość energii. Dlatego też, w niektórych przypadkach częściej używamy innych jednostek pracy: kilokalorii w dietetyce, kilowatogodziny do rozliczeń rachunków za prąd oraz równoważnika trotylu (TNT) przy obliczaniu siły wybuchów oraz zderzeń meteorytów.

  • 1 kaloria = 4,184 J (kaloria termochemiczna)
  • 1 kilokaloria = 4184 J
  • 1 kWh = 3,65 MJ
  • 1 tona trotylu (TNT) = 4,184 GJ

Przeczytaj koniecznie:

Lekcja Fizyki to mój najnowszy ebook, który pomoże Ci przygotować się do sprawdzianów i egzaminów.

  • wymagania nauczyciela
  • rozwiązania zadań krok po kroku
  • odpowiedzi na najczęściej zadawane przez uczniów pytania
  • streszczenie materiału oraz karty wzorów
  • schematy rozwiązań zadań rachunkowych i tych z wykresami

Godziny porad nauczyciela za 29 zł – ułamek ceny jednej lekcji korepetycji i bez wychodzenia z domu.

Zajrzyj do środka i zobacz przykładowe strony.