Piłka wykopana przez bramkarza pozostaje w ruchu pomimo, że w czasie lotu piłkarz już na nią nie działa żadną siłą. Co stanie się jeżeli nie zapniemy pasów i gwałtownie zahamujemy samochód? Pozostaniemy w ruchu i .. “wylądujemy” na przedniej szybie. Dlaczego? Te sytuacje opisuje pierwsza zasada dynamiki.
Poniżej przygotowałem dla Was najważniejsze informacje o pierwszej zasadzie dynamiki. Dowiecie się z nich: co głosi pierwsza zasada dynamiki, jakie są przykłady zastosowania pierwszej zasady dynamiki, dlaczego pierwszą zasadę dynamiki nazywamy zasadą bezwładności oraz czym są układy inercjalne opisane przez pierwszą zasadę dynamiki.
![Leszek Bober](https://leszekbober.pl/wp-content/uploads/2020/05/leszek-bober-round.png)
Dzień dobry. Nazywam się Leszek Bober. Od 35 lat zajmuję się nauczaniem fizyki i jest to moja wielka pasja. Zapraszam Cię serdecznie do lektury tego artykułu oraz do korzystania z innych moich materiałów.
Jeżeli szukasz zadań z dynamiki z rozwiązaniami znajdziesz je w moim ebooku Dynamika. Testy sprawdzające oraz na stronie Testy z dynamiki.
Pierwsza zasada dynamiki
Pierwsza zasada dynamiki głosi, że jeżeli na dane ciało nie działają żadne inne ciała, lub działania innych ciał równoważą się, to ciało pozostaje w spoczynku lub porusza się ruchem jednostajnym prostoliniowym.
Pierwsza zasada dynamiki definiuje pojęcie siły. Razem z drugą oraz trzecią zasadą dynamiki zostały sformułowane przez angielskiego fizyka Isaaca Newtona w 1687 roku.
Przykłady pierwszej zasady dynamiki
- krążek uderzony kijem hokejowym porusza się ze stałą prędkością pomimo, że nikt go nie popycha (prędkość będzie stała jeżeli zaniedbamy tarcie)
- piłka rzucona do kosza przez koszykarza porusza się samoistnie pomimo, że koszykarz wypuścił ją z rąk (pozostaje w ruchu a nie działa na nią koszykarz)
- dwie osoby przeciągają linę z tą samą siłą i lina pozostaje w tym samym miejscu (pozostaje w spoczynku ponieważ działania osób się równoważą)
- jabłko leżące na ziemi nie porusza się poziomo bo nikt go nie przesuwa (pozostaje w spoczynku bo nie działa nie niego inne ciało)
Zasada bezwładności
I zasada dynamiki nosi też nazwę zasady bezwładności. Bezwładność polega na tym, że aby zmienić stan ciała np. wprawić go w ruch, zatrzymać lub zmienić prędkość musi na niego działać inne ciało pewną siłą. Mówimy, że spośród kilku ciał te ciało ma największą bezwładność, które najtrudniej wprawić w ruch lub zatrzymać, gdy jest w ruchu.
Zadanie
Które sytuacje są przykładami bezwładności ciała?
a) Maszerujący turysta potknął się i upadł do przodu
b) Piłka odbiła się od podłogi
c) Wrzucony do wody kamień opada na dno jeziora
d) Uczeń z pełną szklanką wody gwałtownie zatrzymał się i oblał kolegę
Odpowiedź: Prawidłowe odpowiedzi to a, d.
Wskazówki: W sytuacjach a, d ciało turysty oraz woda bezwładnie kontynuują ruch. Sytuacje b, c nie opisują bezwładności.
Skorzystaj z mojego ebooka Dynamika. Testy Sprawdzające aby zobaczyć zestawy testów dla obu grup wraz z odpowiedziami oraz wskazówkami jak rozwiązać każde zadanie.
- Wymagania nauczyciela na sprawdzian
- Zestawy testów po 18 zadań dla obu grup
- Rozwiązania ze wskazówkami
- Punktacja i ocena wynikowa na sprawdzianie
Godziny porad za jedyne 25 zl – ułamek ceny jednej lekcji korepetycji z nauczycielem i bez wychodzenia z domu. UWAGA: Kup teraz w promocyjnej cenie – 20 zł.
Przygotowujesz się do sprawdzianu?
Więcej zadań z rozwiązaniami z dynamiki znajdziesz w sekcji: Testy z dynamiki.
Układy inercjalne
Pierwsza zasada dynamiki opisuje układy inercjalne. Układ inercjalny to układ odniesienia, który pozostaje w spoczynku lub porusza się ruchem jednostajnym prostoliniowym (bez przyspieszenia). W układzie inercjalnym nie pojawiają się pozorne siły bezwładności. Często podawanymi przykładami układów inercjalnych są Ziemia i Słońce, choć nie są idealnie inercjalne z uwagi na ruch obrotowy.
Druga i trzecia zasada dynamiki mają zastosowanie jedynie dla układów inercjalnych.
Zapoznaj się z przykładami i tłumaczeniem wszystkich zasad dynamiki Newtona, na podstronie w całości poświęconej temu zagadnieniu.
PRZYDATNY ARTYKUŁ? Udostępnij link innym:
Następny temat:
II zasada dynamiki
Pozostałe tematy z działu: DYNAMIKA
Pojęcie siły | Siła wypadkowa | Zasady dynamiki Newtona | Pierwsza zasada dynamiki | Druga zasada dynamiki | Trzecia zasada dynamiki | Siła ciężkości | Opory ruchu: tarcie i opór powietrza | Testy z dynamiki